door: Margo Molenaar, als vrijwilliger betrokken bij Taalcafé Lichtenvoorde en Amnesty International en revers-pin-drager van (bijna) het eerste uur
Is er verschil tussen ‘verbonden zijn’ en ‘verbonden voelen’? Wat een vraag! Diep van binnen hoor ik mijn vaders stem: “In God zijn we allemaal verbonden, meisje!” Niet dat hij dat ooit zei, maar dat had gekund. En ik had mijn schouders opgehaald: Het zal wel….
Ergens resoneert in mij de mystieke waarheid van deze woorden. Maar het blijft in het dagelijkse leven toch een bijzonder abstracte waarheid. Ik zoek door. En soms vind ik iets. Zoals vorige maand, op reis in Bretagne en Normandië. Ik liep langs de rijen Menhirs van Carnac. Préhistorische getuigen van verre voorouders. Ik was zwaar onder de indruk. Met de mensen die dit tot stand brachten, zijn we verbonden. En dat voel je.
Hermann, 14 jaar. Ook zíjn moeder verloor haar zoon.
Keltische wortels
Bretons, zo leerde ik, zijn een bijzonder volkje met Keltische wortels. Uiterst gastvrij, uiterst eigenzinnig en met een heel speciale visie op het leven en de tijd. Tijd bestaat eigenlijk niet, dat is een beperkend concept en daar zijn ze niet zo van. Ja, Bretons hechten aan hun tradities maar leven graag in alle dimensies van tijd, inclusief een gedroomde toekomst. Zo verbinden zij zich in hun verhalen even gemakkelijk met hun voorouders als met hun kindskinderen. Een krachtig symbool waarin deze levensvisie tot uitdrukking komt, is de Triskell. Dit Keltische symbool staat voor een verbondenheid die op vele manieren vertaald wordt; verleden, heden toekomst en… de Drie-eenheid!
Verloren levens en gloeiende fakkels
In Normandië bezochten we o.a. de invasiestranden. Indrukwekkende rijen witte kruisen op de begraafplaats van Omaha Beach. Zoveel jonge mannen die hier hun leven verloren om Europa van het fascisme te bevrijden.
We bezochten óók een Duitse begraafplaats. Heel wat soberder van karakter. Hier liggen vier gesneuvelde soldaten onder één donkergrijs kruis. Daar zag ik het: Hermann, 14 jaar. Ook zíjn moeder verloor haar zoon. Met wie voel ik me verbonden? Het gloeit in mijn hart.
En dan… Het doet pijn als we horen van het plotseling overlijden van een buurvrouw. Versneld naar huis omdat we ons verbonden weten met haar man, met onze straat. Er branden fakkels in de straat, de straat doet uitgeleide. We voelen ons verbonden, misschien wel juist door wie we moeten missen.
Een plek die we thuis noemen
Mijn thuisleven is weer begonnen. In het Taalcafé komt de Somalische Habiba binnen, ziet me en rent met wapperende sluier op me af: “Margòò, ik jou heb gemist!!!” Oh… wat voel ik me verbonden! Dit brengt me op het begin van mijn verbondenheid met #ikbenverbonden. De vluchtelingencrisis barstte los. Journaalbeelden toonden schreeuwende en scheldende mensen. Felle protesten tegen de komst van asielzoekerscentra. De haat spatte ervan af en ik schrok me dood! Ben ik hiermee verbonden?
tekst loopt door onder de afbeelding
Eduard Nazarski, directeur van Amnesty International, gaf afgelopen september een korte toespraak bij één van de driehonderd wereldwijde concerten onder het motto ‘Give them a home’. Daarin zei hij: “Wat wij gemeenschappelijk hebben, wat ons bindt, is dat we allemaal een plek willen die we ‘thuis’ noemen. Laten we zorgen dat vluchtelingen dat ook kunnen doen!”
Tekens van hoop
Amnesty International. Veel Nederlanders herkennen de naam en het logo van deze vereniging. Bekend door de talloze acties voor vrijlating van politieke of gewetensgevangenen. Bekend van het nieuwsbulletin als er weer een zorgwekkend rapport is uitgebracht, dat niet zelden met gevaar voor eigen vrijheid of leven van mensenrechtenverdedigers tot stand is gebracht. Maar hoeveel Nederlanders weten dat we juist daarin allemaal verbonden zijn: onze onvervreemdbare rechten als mens, in 1948 door de Verenigde Naties vastgelegd in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Daarmee ben en voel ik mij verbonden.
Op 10 december branden weer overal kaarsen en worden brieven geschreven. Tekens van leven, licht en hoop! Schrijf je mee?
#ikbenverbonden 